Yapay Zekâ ile Ameliyathanelerde Yeni Bir Dönem- AI Destekli Cerrahi Asistan Çözümü
Sağlık teknolojilerinde dijitalleşme hız kazanıyor. Özellikle ameliyathaneler, bu dönüşümün en kritik sahnesi haline gelmiş durumda. Cerrahların hızlı karar alma, hatasız kayıt tutma ve güvenli süreç yönetme ihtiyacı her zamankinden daha fazla öne çıkıyor. Ancak geleneksel yöntemler bu ihtiyaçlara tam anlamıyla cevap veremediği için, yeni nesil çözümlere duyulan ihtiyaç gün geçtikçe artıyor.
Bu bağlamda Çizgi Teknoloji’nin geliştirdiği ‘’AI destekli cerrahi asistan çözümü’’ ameliyathane süreçlerine yapay zekâyı entegre ederek hem cerrahların hem de sağlık kurumlarının iş yapış biçimlerini dönüştürmeyi hedefliyor.
Cerrahi Süreçlerdeki Zorluklar
Ameliyathanelerde uzun süredir yaşanan temel sorunlardan biri, manuel belgeleme. Operasyon sırasında ya da sonrasında verilerin elle kaydedilmesi hem zaman kaybına yol açıyor hem de hata riskini artırıyordu. Bunun yanı sıra, cerrahlar kritik anlarda hızlı kararlar almak zorunda kalıyor, fakat çoğu zaman sistematik ve bağlamsal bir destek alamıyorlardı.
Bir diğer büyük zorluk da entegrasyon eksikliği. Cerrahi cihazlar, HIS, PACS veya EHR sistemleri arasında kopukluk olması bilgi akışını zorlaştırıyor, operasyon öncesi ve sonrası süreçleri verimsiz hale getiriyordu. Ayrıca mevcut çözümler dil ve prosedür bağımlılığı nedeniyle farklı branşlara ya da çok uluslu ekiplere uyum sağlayamıyordu.
Bugüne kadar kullanılan yöntemler bu boşluğu doldurmakta başarısız oldu. Manuel raporlama hâlâ yoğun şekilde kullanılıyor, sesli komut sistemleri yalnızca basit cihaz kontrolüne izin veriyor, video kayıtları ise çoğu zaman pasif bir arşiv olarak kalıyordu. Cerrahların asıl ihtiyacı ise gerçek zamanlı destek, otomatik raporlama ve bağlam farkındalığıydı.
Yapay Zekâ Destekli Yeni Çözüm
Çizgi Teknoloji’nin geliştirdiği AI destekli cerrahi asistan çözümü medikal teknoloji, yapay zekâ ve cerrahi alanında uzmanlaşmış ekipler tarafından cerrahlarla birebir çalışılarak geliştirildi.
Sistemde birden fazla yapay zekâ teknolojisi bir arada çalışıyor:
- Ses Modelleri, ameliyat ortamındaki konuşmaları medikal terminolojiye uygun şekilde transkribe ediyor.
- Görüntü Modelleri, kamera verilerini analiz ederek kritik anları tespit ediyor.
- Büyük Dil Modelleri (LLM), ses ve görüntü verilerinden elde edilen bilgileri işleyerek raporlama ve özetleme süreçlerini hızlandırıyor.
Bu sayede sistem, cerrahların yerine karar vermek yerine onların yanında çalışan güvenilir bir dijital asistan rolü üstleniyor.
Veri ve Model Eğitimi
Modelin başarısının temelinde kullanılan veri kaynaklarının güvenilirliği yatıyor. Ses verileri güvenilir medikal içeriklerden elde edilip titizlikle temizlenirken, metin verileri ders kitapları ve akademik makalelerden derlendi. Görüntü verilerinde ise hem doğrulanmış akademik kaynaklar hem de sentetik veri üretimi kullanıldı.
Büyük ölçekli modellerin eğitimi 15 güne kadar sürerken, daha küçük modeller birkaç gün içinde eğitildi. Model performansı, TUS soruları gibi medikal terminolojiye özgü testlerle ölçüldü. Böylece yapay zekâ yalnızca teorik bilgiye değil, cerrahi bağlamlara da hâkim hale getirildi.
Teknik Zorluklar ve Çözümler
Gerçek zamanlı çalışabilen bir sistem geliştirmek birçok teknik zorluğu beraberinde getirdi. Gürültülü ses verileri gelişmiş algoritmalarla temizlendi, terminolojiye uyum için yeniden eğitimler yapıldı. Büyük dil modellerinde görülen “halüsinasyon” sorunu, özel prompt tasarımlarıyla en aza indirildi.
Ayrıca sistem, GPU/CPU optimizasyonları, model küçültme ve pipeline iyileştirmeleriyle hızlandırıldı. Veri güvenliği tarafında ise KVKK ve HIPAA uyumluluğu sağlandı; hasta verilerinin anonimleştirilmesi için özel algoritmalar geliştirildi.
Pilot Çalışmalar ve Entegrasyon Planları
Henüz resmi bir pilot uygulama başlamamış olsa da altyapı büyük ölçüde hazır durumda. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi ile yapılacak iş birliği kapsamında klinik testlerin kısa süre içinde başlatılması planlanıyor.
Sistem, ameliyat yönetim sistemlerine API tabanlı entegrasyon yapabilecek, kamera ve ses cihazlarından gelen verileri gerçek zamanlı işleyebilecek ve hastane bilgi sistemleriyle uyumlu şekilde raporlama yapabilecek. Bu entegrasyon sayesinde, ameliyathanelerde cerrahların yanında güvenilir bir dijital asistan olarak çalışabilecek.
Katma Değer ve Gelecek Vizyonu
AI destekli cerrahi asistan çözümü, yalnızca teknik bir yenilik değil, aynı zamanda cerrahi süreçlerde dönüşüm sağlayan bir adım.
- Belgeleme sürelerini azaltarak operasyonel verimliliği artırıyor.
- Gerçek zamanlı uyarılarla hata oranlarını düşürüyor.
- Daha doğru ve hızlı süreçlerle hasta güvenliğini yükseltiyor.
- Çok dilli altyapısı sayesinde uluslararası kullanım için uygun.
- Ameliyat verilerinden anlamlı içgörüler çıkararak akademik çalışmalara katkı sağlıyor.
Önümüzdeki birkaç yıl içinde sistemin üniversite hastaneleri, özel sağlık grupları ve cerrahi merkezlerde yaygınlaşması; farklı cerrahi branşlara özel modellerle geliştirilmesi, HIS, PACS ve robotik cerrahi platformlarıyla tam entegrasyon sağlaması hedefleniyor.
Sürdürülebilir Bir Etki
Bu çözümün ekonomik, toplumsal ve çevresel alanlarda sürdürülebilir etki yaratması bekleniyor. Operasyonel verimliliğin artması maliyetleri düşürürken, hata oranlarının azalması yeniden işlem maliyetlerini önleyecek. Hasta güvenliği ve sağlık çalışanlarının iş memnuniyeti artacak. Kâğıtsız raporlama süreçleri sayesinde çevresel kazanımlar sağlanacak.
Çizgi Teknoloji, sadece Türkiye’de değil; Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Amerika gibi güçlü regülasyon altyapısına sahip pazarlarda da yerini almayı hedefliyor. Çok dilli yapısı ve GDPR/HIPAA uyumlu mimarisiyle, bu vizyonun küresel ölçekte hayata geçmesi için sağlam adımlar atılıyor.
Sonuç
Çizgi Teknoloji’nin geliştirdiği AI destekli cerrahi asistan çözümü, ameliyathaneleri daha güvenli, hızlı ve verimli hale getirmek için tasarlanmıştır. Bu teknoloji, yalnızca cerrahların iş yükünü azaltmakla kalmıyor; aynı zamanda sağlık sektöründe yapay zekâ destekli dönüşümün öncülerinden biri olmayı vaat ediyor.
Türkçe
EN